1.    در قرآن و سنت خمس بر درآمد دلیل ندارد!

چند پرسش از منکران خمس بر درآمد

پیش از تبیین تحلیل مسألۀ خمس و مطالب مربوط به آن، چند نکتۀ مهم را با عنوان پرسش، از نویسندگان وهابی که بر خمس اشکال وارد کرده‏اند، مطرح می‏کنیم تا زمینۀ بهتری برای پاسخ به اشکالات آنان آماده شود:

1. شما می‏گویید در رابطه با خمس بر درآمد در قرآن و سنت دلیلی وجود ندارد. سؤال این است که همین مطلب را دربارۀ زکات بر درآمدها و سود بر سرمایه‏های تجاری و غیر‏تجاری که شما آن را واجب می‏دانید، مطرح می‏کنیم؛ شما به چه دلیل مردم را ملزم می‏کنید که باید زکات سرمایه‏های تجاری را پرداخت کنند؟

در کجای قرآن و سنت آمده است که زکات سرمایه‏های تجاری واجب است؟

در حالی که در روایاتی که خود شما هم آن را پذیرفته‏اید، آمده که رسول خدا صلوات الله علیه و آله عُشر و یک دهم گندم، جو، خرما و کشمش را واجب کرده است، چنانکه ابن قدامه در کتاب المغنی دو روایت ذکر می‏کند.

در روایتی به نقل از ابو موسی و معاذ آمده است که:

«رسول خدا صلوات الله علیه و آله ما را به یمن فرستاد و دستور فرمود که صدقه را جز از چهار چیز اخذ نکنید: گندم، جو، خرما و کشمش.»

ابن قدامه که از علمای حنبلی مذهب می‏باشد و وهابیون از نظر فقهی مقلد احمد بن حنبل هستند. پس از نقل این روایات می‏گوید:

«غیر هذا الاربعة لانص فیها و لا اجماع» غیر از این چهار چیز نه روایت داریم و نه اجماع و اتفاق علما موجود است. (المغنی فی شرح الکبیر، ج2، ص547)

لازم به ذکر است که هر پاسخی که شما به این اشکال بدهید، همان پاسخ، در اشکال بر خمس بر درآمد از طرف ما ذکر می‏شود.

2.   شما نوشته‏اید که دلیلی وجود ندارد خمس به فقها داده شود.

سؤال ما این است که مدارس و حوزه‏های علمیۀ شما از زکات و یک دهم مال التجارۀ مردم اداره می‏شود. در کجای قرآن آمده است که یک دهم مال به علما و حوزه‏های علمیه داده شود؟

3.     نوشته‏اید که فقهای شیعه خمس بر درآمد را واجب نمی‏دانند؟

این سخن خلاف واقع است؛ زیرا تمام علما خمس را حتی خمس بر درآمد را واجب می‏دانند. بر فرض که برخی مستحب بدانند، آیا انجام دادن مستحب ثواب ندارد؟ مگر شما به مستحبات مذهب خود عمل نمی‏کنید؟

افزون بر این، در مسائل فقهی، چون فقها و مجتهدین بر اساس اجتهاد فتوا می‏دهند، گاهی در برخی از مسائل اختلاف پیدا می‏کنند، چنانکه فقهای شما در موارد زکات و خمس اختلاف دارند و بعضی‏ها در یک چیز زکات را واجب می‏دانند و بعضی دیگر واجب نمی‏دانند.

آیا اگر برخی واجب ندانستند باید اصل زکات را زیر سؤال برد؟ آیا هر مسلمانی از هر مجتهدی که در احکام از او تقلید می‏کند، نباید به فتوای او عمل کند؟

     شیعه بر این عقیده است که فقهای جامع الشرایط در عصر غیبت، جانشین امام معصوم علیه السلام می‏باشند؛ پس همانگونه که در عصر پیامبر صلوات الله علیه و آله خمس در اختیار ایشان بوده و در هر موردی که صلاح می‏دانستند هزینه می‏کردند، پس از آن حضرت هم این روند در اختیار امامان از اهل بیت اختصاص دارد و در دوران غیبت، وظایف و رسالت ائمه علیهم السلام به علما و فقها تعلق دارد.

از این‏رو برای شیعیان مسألۀ پرداخت سهم امام علیه السلام روشن است؛ زیرا تمام شیعیان به ویژه نسل جوان می‏دانند:

"که حفظ، رشد و گسترش شیعه در طول تاریخ به وسیلۀ فقها بوده و فقهای شیعه در برابر خلفای جور و ستم، دین را حفظ کرده و عزت و شوکت آن را تا امروز نگه داشته و به ما انتقال داده‏اند و اگر امروز، شیعه، جهان را به خود جذب نموده و در تمام ابعاد پاسخ‏گوی نیازهای جامعه است، به وسیلۀ فقهای بزرگی مانند امام خمینی (ره)، مقام معظم رهبری مد ظله العالی، علامه طباطبایی، شهید مطهری، شهید صدر و صدها فقیه دیگر بوده است که همۀ اینها در حوزه‏هایی تربیت شده‏اند که به وسیلۀ مردم اداره می‏شود نه  به وسیلۀ سلاطین و حاکمان جور."

اما علمای وهابی مسألۀ اخذ مالیات از مردم را چگونه پاسخ می‏دهند، در صورتی که هر حاکمی را ولی امر خود می‏دانند و از حاکمان خود هر چند ظالم و ستمگر باشند نیز اطاعت و پیروی کرده، از آنان پول می‏گیرند و هرگز حاضر نیستند به واسطۀ انجام منکرات و ترویج آن در جامعه و ارتکاب ظلم و ستم بر مردم، علیه آنان سخن گویند.

آنچه تاکنون مطرح شد، «پاسخ نقضی» به ادعاهای طرح شده از وهابیون بود. در قسمت دوم به این سؤالات مطرح شده «پاسخ حلی» نیز داده خواهد شد.